Auteur: Joost

Portugal

Het dagritme en de toekomst

Geplaatst op

Vandaag was mijn vijfde dag in Casa Traca. Ik ben afgelopen vrijdag heel prettig ontvangen door José en Erwin. En de volgende dag ben ik de hele middag met Erwin op pad geweest. We hebben boodschappen gedaan en koffie gedronken; we hebben gegeten (daar was José ook bij) en daarna heeft Erwin me meegenomen naar het huis van zijn zus, die net met haar man naar Portugal is geëmigreerd en redelijk dichtbij woont. Dat was een leuke dag.

Inmiddels ben ik weer aan het schrijven. De afgelopen drie ochtenden heb ik heel goed gewerkt op mijn kamer. Ik was blij verrast dat ik het zo snel weer kon oppakken. Voorlopig probeer ik dit ritme vast te houden: ’s ochtends schrijven, ’s middags wat anders doen (boodschappen, eten, glaasje), en in de avond misschien een film kijken op de bank of nog eens kijken wat er in de wereld gebeurt.

Het is heel duidelijk dat ik me hier niet als een toerist gedraag, en ook niet wil gedragen. Ik zoek een rustig dagritme. Veel van de dingen die ik doe, deed ik in Nederland ook. Wat wel een verschil is: als ik op mijn balkon sta, zie ik een erg mooi heuvellandschap.

Is alles dan alleen maar koek en ei? Nou, als ik eerlijk ben, niet altijd hoor. Ik heb wel momenten waarop alle snelle veranderingen een bedrukkend effect op me hebben. Ik heb me afgevraagd of ik daar in deze blog uitgebreid op wil ingaan. Niet al te veel, heb ik besloten. Laat ik het erbij houden dat mijn gemoed af en toe ietwat wegzakt. Laat ik er ook bij zeggen dat het altijd weer bijtrekt, en meestal tamelijk snel.

Mijn nieuwe leven is begonnen. Waar ik heen ga, weet ik nog niet. De toekomst ligt open en dat wil ik nog even zo houden. Het is heel prettig dat ik nog niet weet waar ik me binnenkort, of over een langere tijd ga vestigen. Ik zal je op de hoogte houden, beste lezer.

Tot het volgende bericht uit Portugal!!

Bespiegelingen

Gratitude

Geplaatst op

Douglas Murray, de auteur van ‘The Madness of Crowds’ en ‘The Strange Death of Europe’, geeft het probleem van deze tijd, en de uitweg, kernachtig weer.

Bespiegelingen

Eerste Portugese bespiegelingen

Geplaatst op

Dit is mijn eerste bericht uit Portugal. Ik ben hier vandaag aangekomen – met de auto, die nog niet helemaal in orde lijkt te zijn maar waar ik nu wel gewoon mee kan rijden. Morgen arriveer ik in Casa Traca en daar verheug ik me op.

Terugkijkend op mijn reis kan ik zeggen dat die overwegend goed is verlopen, met uitzondering van de autoperikelen. Ik heb er ook meestal van genoten maar ik moet eerlijk bekennen dat mijn stemming ook af en toe nogal schemerig was, vooral als ik aan het begin van de avond op een ongezellige hotelkamer zat, de Wi-Fi slecht was en de restaurants pas over twee uur open gingen. Dan kon er wel eens een zucht eenzaamheid door me heen gaan.

Het heeft allemaal te maken met het thuisgevoel, dat ik bijvoorbeeld in mijn appartement in Bourgogne wel had, en in mijn hotel in Baskenland ook – heel sterk zelfs – maar in het hotel in het westen van Spanje absoluut niet. Ik heb al eerder geschreven dat ik op zoek ben naar een thuis. Dat is echt essentieel. Ik wil, en zal een plek vinden, en creëren, waar ik thuiskom. En midden Portugal is het eerste gebied waar ik dat ga proberen.
(Vervolg na de foto)

Veel heb ik niet nodig. Een beetje ruimte, rust, een aangename omgeving, een werkplek om te schrijven. Geen drukte, geen toerisme om me heen, geen grootstedelijke geluiden, niet al te veel zorgen en stress. Ik hou van regelmaat. Ik hou ervan om niet te veel op een dag te doen – vandaag een beetje, morgen nog wat. Ik hou van een sfeer waarin ik mijn gedachten de vrije loop kan laten. Ik hou van aardige, eenvoudige, eerlijke mensen maar hoef niet altijd iemand in mijn buurt te hebben. Als ik nu een oproep in de krant zou zetten, dan zou de kop luiden: ‘Zonderling zoekt thuisgevoel.’

Beste lezer, het is heel fijn dat je me volgt terwijl ik mijn zoektocht voortzet.

Groetjes,
Joost

Reis

Een verhitte auto en menselijke warmte

Geplaatst op

Nadat de eerste dagen van mijn reis vlekkeloos zijn verlopen, kom ik nu problemen met de auto tegen. De motor wordt te warm, regelmatig brandt er een rood lichtje dat duidt op oververhitting. Met dat probleem arriveerde ik gisteren na een lange reisdag — met veel afkoelpauzes — bij mijn hotel in Baskenland (vlak onder Bilbao), en daar werd ik heel aangenaam verrast.

De eigenaars, een echtpaar, hadden een bevriend stel op bezoek. De twee mannen gingen meteen onder de motorkap kijken. Ze konden het probleem niet oplossen, ook niet nadat er nog een bevriende automonteur was gebeld, maar er werden al gauw plannen gemaakt om mij de volgende ochtend (vanochtend dus) naar een Ford garage te brengen.

De avond viel, we dronken we met z’n allen op het terras een glaasje. Op een zeker moment nodigde de vrouw des huizes me uit om mee te eten. Even later zaten we met z’n vijven aan tafel (de drie jonge kinderen van de twee stellen zaten in een hoekje aan een kleiner tafeltje van een grote pizza te smullen). In ons beste Engels hadden we een erg gezellig gesprek. De sfeer was ontspannen en ik voelde me heel welkom. Dit is wat mensen bedoelen als ze zeggen dat ze in een warm bad terecht zijn gekomen.

Vanochtend waren we bij de garage waar de vrouw het woord voerde. Ik was aan het reizen en had snel hulp nodig, legde ze uit. Of ik misschien meteen geholpen kon worden? Mijn auto werd naar binnen gereden en onderzocht. Al snel bleek dat ik mijn voertuig moest achterlaten, misschien zelfs voor meerdere dagen. Geen prettig bericht, maar het echtpaar hielp me alsof het hun eigen probleem was. Mijn bagage werd overgeheveld naar hun auto. Terug in het hotel kreeg ik koffie en aandacht, en werd mijn volgende hotelreservering, in west Spanje, vakkundig en zonder kosten geannuleerd (wat eigenlijk niet mogelijk was).

Het lijken misschien maar kleine dingen maar voor mij was de hulp die ik kreeg overvloedig, en ongelooflijk fijn en geruststellend. Ik stond er niet alleen voor. Ze hielpen me met alle praktische zaken, en ze straalden een en al warmte uit, waardoor mijn oververhitte brein snel kalmeerde. Dit zijn echt heel lieve mensen.

Ik heb nog geen nieuws van de garage. Ik stel me in op een verblijf van meerdere dagen in dit hotel. Nu ik me er bij neer heb gelegd vind ik dit eigenlijk wel een mooie ervaring. Ik maak me vaak grote zorgen over deze wereld, in deze gepolitiseerde tijden, maar zo lang we op deze manier met elkaar om kunnen gaan, zal onze menselijkheid wel warm blijven, ook als mijn auto straks weer naar behoren gekoeld wordt.

Zolang ik hier ben — zonder auto — ga ik proberen aan mijn volgende boek te werken. Ik heb op mijn kamer een werkplek met een groot beeldscherm. Als ik opzij kijk, zie ik een zonnig groen heuvellandschap. Ik voel me best prettig. Later zal ik waarschijnlijk met veel plezier op deze dagen terugkijken.

Ik kan Hotel Osabarena van harte aanbevelen.

Wil je updates in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.

Reis

Bourgogne

Geplaatst op

Toen ik na het ontbijt uit Arry vertrok hing er een dichte mist over Lotharingen, maar aan het einde van de ochtend trok de lucht plotseling open. Op dat moment was ik al de Bourgogne. De zonbeschenen groene heuvels waren schitterend.

Evenals de vorige dag was mijn stemming goed. Ik matigde mijn snelheid, keek zo vaak als ik kon naar het glooiende landschap en luisterde ondertussen naar een lezing van Alan Watts over de taoïstische kijk op het menselijk leven. Ik had op dat moment echt niets te wensen.

Kort na het middaguur was ik in het centrum van Autun. Ik wandelde een paar rondjes om de kathedraal en ging daarna naar binnen. Eerlijk gezegd vond ik het interieur wat teleurstellend. Het was nogal somber en kaal, en het oogde verlaten, ondanks het handjevol toeristen die net als ik door de ruimte slenterden en af en toe bij een beeld bleven stilstaan. Nadat ik in een café een cappuccino had gedronken reed ik verder naar Lucenay-l’Évêque waar ik voor drie nachten een appartement had gehuurd.

Ik ben erg in mijn nopjes met dit ruime appartement. Het bestaat uit maar liefst vijf kamers, een keuken en een badkamer met ligbad; en het is mooi ingericht. Ook het uitzicht bevalt me zeer. In de tuin staat een felrode boom met zijn herfstige schoonheid te pronken. En op straat is het werkelijk muisstil. Ik vind dit een fijne plek om een paar dagen uit te rusten van alle hectiek van de afgelopen weken.

Wil je updates in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.

Reis

De reis is begonnen

Geplaatst op

Vanochtend ben ik uit Tilburg vertrokken en nu, even na vijven in de namiddag, zit ik op mijn hotelkamer in Arry een glas wijn te drinken. Ik voel me opmerkelijk kalm en tevreden. De reis is goed verlopen en het echtpaar dat me hier in La maison d’Angeline verwelkomde lijkt me sympathiek.

Voordat ik bij het hotel aanbelde ben ik het plaatselijke romaanse kerkje – Église Saint-Arnould d’Arry – binnengegaan. Daar heb ik even rondgekeken en op een bankje gezeten. Ik verwonderde me erover dat dit gebouw al sinds de twaalfde eeuw op deze plek staat en zo te zien nog steeds in gebruik is. Hoeveel mensen hebben hier in de loop der eeuwen God aanbeden? Hoeveel kinderen zijn hier gedoopt? En hoe vaak is hier afscheid genomen van een overleden dorpsgenoot? Meer dan achthonderd jaren zijn in deze ruimte verstreken – meer dan dertig generaties hebben op deze tegels gelopen.

Het is koud in de kerk maar dat past bij deze oude muren. Ik kan echt niet bevatten dat ik hier zit, dat ik uit mijn huis ben weggegaan en nu op zoek ga naar een nieuw thuis in een ander land. Maar ik voel me helemaal rustig.  Alles is goed zo. Het is alsof het niet anders had kunnen gaan, alsof dit doodnormaal is.

Inmiddels is het wat later op de avond. Ik heb gegeten in Pont-à-Mousson en zit nu weer op mijn hotelkamer. Tijdens het eten dacht ik aan het afscheid vanochtend in Tilburg, aan de reis hier naar toe, aan het mooie middeleeuwse kerkje. Ook heb ik veel naar buiten gekeken, naar de mensen die in deze streek wonen, die hier van dag tot dag hun leven leiden. Wie reist kijkt met nieuwe ogen.

Dus, beste lezer, dit is mijn eerste korte verslagje. Ik zou bladzijden vol kunnen typen maar ik hou het hier bij, voor nu. Later meer. Groetjes uit Frankrijk!

Wil je updates in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.

Voorbereiding

Vreemde spanning

Geplaatst op

Terwijl mijn vertrek dichterbij komt, begint er in mijn gemoed iets te veranderen. Er komt een vreemde spanning in me op. Dat heeft niets te maken met de praktische zaken die nog geregeld moeten worden — alles loopt goed, ik hoef geen grote problemen op te lossen. Het is een gevoel dat zich maar moeilijk in woorden laat beschrijven.

De tijd tikt langzaam maar zeker weg en ik ben aan het wachten. In mijn hoofd is het tamelijk rustig, ik heb enorm veel zin in mijn avontuur en kijk met vertrouwen naar de toekomst. Ondertussen lijkt het alsof mijn lichaam in een heel andere stemming is. Ik ben af en toe nerveus, een tikkeltje ongedurig en ongeduldig — ik kan niet veel tegenslag verdragen. Deze laatste dagen lijken op een vacuüm in de tijd. Ik begrijp deze fase niet — alles lijkt anders, alles lijkt onwerkelijk. Het liefst zou ik op Fast Forward drukken zodat ik morgen al kan gaan rijden.

Dit is allemaal nieuw voor mij. Ik kan er geen naam aan geven. De spanning stroomt door me heen en laat me niet met rust. En als iemand vraagt hoe het met me gaat, en ik probeer dit uit te leggen, dan komt er niets begrijpelijks uit mijn mond. Alles gaat immers goed en ik heb er zin in. Dat is de waarheid. En toch is er die vermoeiende spanning.

Ik kan niets doen, behalve wachten. Over twaalf dagen stap ik ‘s ochtends in de auto en die avond zal ik in Frankrijk in een hotelkamer gaan slapen. Dan is mijn reis werkelijk begonnen. Ik ben ongelooflijk benieuwd hoe alles zal gaan, hoe ik me zal voelen. En ondanks de vreemde stemming van dit moment heb ik er alleen maar vertrouwen in. Ik voel me bevoorrecht, ik ben oprecht dankbaar…, en ik ben onrustig!

De weg naar het zuiden wacht op me

Wil je updates in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief.

Nederland

Waarom?

Geplaatst op

Waarom doen we wat we doen? Waarom kopen we vandaag dit ene huis en niet het vorige, dat we gisteren bezichtigd hebben? Waarom zijn we getrouwd met deze persoon en niet met die andere, die ook heel lief was? Ik durf te beweren dat we het antwoord meestal niet kennen.

Volgens mij worden veel van onze daden bepaald door een ingewikkeld, onzichtbaar netwerk van oorzaken, motieven en beweegredenen — een ondergronds web van instincten en veelal onbewuste driften. We overzien dat netwerk nauwelijks. Meestal zoeken we achteraf naar een simpele, voor iedereen navolgbare reden voor wat we zojuist gedaan hebben en negeren we alles wat we niet begrijpen omdat we nu eenmaal van duidelijkheid houden.

Waarom wil ik Nederland verlaten om in een ander land te gaan wonen? Als ik eerlijk ben: ik weet het niet. Ik kan er heel flauw aan toevoegen: waarom zou ik eigenlijk niet gaan? En dat is best een goed antwoord. Waarom niet? Ik zou waarschijnlijk niet weggaan als ik in Nederland een fijne baan had, of een dierbare geliefde. Vermoedelijk zou ik ook niet vertrekken als ik aan mijn huis gehecht was. En als ik deel uitmaakte van een hechte gemeenschap van mensen, met wie ik een toekomstvisie deelde, zou ik graag bij hen in de buurt blijven. Maar dat is allemaal niet zo. Ik ben bijna 63, ik ga met pensioen, ik ben alleen, heb mijn huis verkocht en kan overal wonen. En ik heb oprecht zin in die toekomst. Dat is het simpele en eigenlijk ook het meest veelzeggende antwoord.

Wil je updates in je mailbox ontvangen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief.

Huis of Thuis

De snuffelende overheid

Geplaatst op

Zojuist heb ik mijn afvalcontainer buiten op het trottoir gezet, wetend dat er straks een team van ambtenaren in de straat zou kunnen verschijnen om te controleren of ik mijn afval goed heb gescheiden. Ze komen niet elke week maar je weet nooit of onze wijk weer eens aan de beurt is. Het is dus mogelijk dat er vandaag weer enkele mannen in uniform langskomen, mijn bak openen en in mijn afval gaan snuffelen.

Toen ik dit voor het eerst zag gebeuren, en nadat ik van de eerste verbijstering was bekomen, legde ik onmiddellijk een verband met de Stasi in de voormalige DDR. En ik was niet alleen. Later hoorde ik dat enkele buurtgenoten onafhankelijk van elkaar hetzelfde woord in de mond namen. ‘Stasipraktijken,’ vond men. Ik weet niet of de verantwoordelijke wethouder ooit aan deze overeenkomst heeft gedacht, of dat hij teveel door zijn carrièreplan in beslag werd genomen.

Momenteel bereid ik me voor op mijn vertrek uit Nederland en ik denk af en toe na over mijn beweegredenen. Waarom ga ik dit land verlaten? Natuurlijk niet alleen omdat de overheid mijn afval besnuffelt. Dat is slechts een symptoom van de grotere ontwikkeling die zich in de eenentwintigste eeuw aan het voltrekken is. Nederland is volgens mij ernstig ziek. Ooit was dit een van de meest vrije plekken op aarde, nu wordt dit land langzaam gewurgd door een verstikkend stelsel van regels, procedures, protocollen, geboden en taboes (en laten we de tirannie van de deugdzaamheid niet vergeten, maar daarover later in een ander stukje meer). In een van mijn boeken schreef ik: ‘We leven in het systeem dat voorheen de samenleving heette.’ Treffender heb ik het nog nergens gelezen, als ik zo onbescheiden mag zijn.

Ik hoor de lezer denken: ‘Maar is het in andere landen dan zoveel beter?’ Nee vermoedelijk niet, geef ik grif toe, hoewel gezegd moet worden dat de ontmenselijking niet overal even snel en efficiënt verloopt. Nederland is ongetwijfeld een van de koplopers — maar inderdaad, de nieuwe technocratie is zich over de hele westerse wereld aan het verspreiden. Ik besef dat het moeilijk zal zijn om ergens in het huidige Europa nog een enclave van vrijheid en waardigheid te vinden maar ik vind dat ik aan mezelf verplicht ben om op zoek te gaan, zelfs als dit betekent dat ik de rest van mijn leven zal moeten blijven zoeken.

Straks ga ik mijn geleegde afvalcontainer weer binnenhalen. Dan zal ik wel zien of er een groene, oranje of rode kaart aan de bak is bevestigd en welk oordeel onze heersers en heerseressen over mij vellen. Ik zal er niet warm of koud van worden. Overigens ben ik eigenlijk best een brave burger hoor! Ik heb tot op heden slechts één waarschuwing gehad en nog nooit een boete. Een keer werd ik zelfs op een groene kaart getrakteerd. ‘U hebt goed uw best gedaan,’ stond erop.

Wil je updates in je mailbox ontvangen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief.

Voorbereiding

Mijn vertrek nadert

Geplaatst op

Elke dag staat nu in het teken van mijn vertrek op 22 oktober. Niet dat ik van ’s ochtends tot ’s avonds bezig ben met regelen en opruimen. Zo veel werk is het nu ook weer niet. Maar het is bijna niet mogelijk nog aan iets anders te denken. Ik sta op de drempel van de grootste verandering van mijn leven.

De situatie in vogelvlucht:

In oktober begint mijn pensioen. Dat vraagt af en toe wat aandacht om er zeker van te zijn dat alles meteen goed gaat (ik ben immers in het buitenland als de betalingen beginnen). In diezelfde maand is de overdracht van mijn huis bij de notaris, en ook dat moet ik in de gaten houden. Bovendien zijn er allerlei instanties die ik moet informeren of die ik vragen moet stellen. Ik heb inmiddels veel ervaring met onwillige of onwetende telefoonmijnheren en –mevrouwen. En het huis moet natuurlijk leeg. Ik neem niets mee, behalve wat in mijn auto past. Langzaam maar zeker zie ik spulletjes verdwijnen: boeken, meubels, stapels papier, oude kleding, etc. Ondertussen probeer ik tot me door te laten dringen wat er gebeurt: ik ga Nederland verlaten met de bedoeling niet meer terug te komen.

Waar ik uiteindelijk terecht ga komen, weet ik nog niet. Wel weet ik waar ik de wintermaanden in Portugal doorbreng – de eerste maand (november) in een B&B van een Nederlands echtpaar dat me de afgelopen maanden uitstekend heeft geholpen en geadviseerd met 1001 praktische zaken. Op 1 december ga ik naar een vakantie-appartement, een dorp verderop. Daar kan ik waarschijnlijk blijven tot het voorjaar. Wat er daarna gebeurt, is afhankelijk van de vraag: kan ik een huurhuis vinden waar ik me thuis voel en waar ik permanent wil wonen? Als ik niet kan blijven, ga ik in de zomer misschien door Europa reizen. En misschien kon ik dan in de herfst wel weer terug in Portugal. Maar het zou mooi zijn als ik in de loop van de komende winter een fijn huis vind.

Ik voel me bevoorrecht dat ik dit kan doen. Maar de opwinding zindert wel door mijn aderen.

Ik weet nog niet hoe de laatste weken zullen gaan, of ik afscheid kan nemen van alle vrienden en kennissen, en hoe dan? Hoewel dat eigenlijk het belangrijkste is, lukt het me nog niet zo goed om me daarop te concentreren. Ik hoop dat ik begin oktober overal mee klaar ben (behalve de laatste exodus van spullen uit het huis) en dat ik dan rust vind voor etentjes en borrels.

Wil je updates in je mailbox ontvangen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief.